Wat heeft het ouderschapsplan te maken met emotioneel scheiden?

 

“Wij dachten het allemaal goed geregeld te hebben en komen er steeds vaker achter, dat wij lijnrecht tegenover elkaar zijn komen te staan.

 

Als ouders deden zij bij scheiding wat ze moesten doen. Zij maakten afspraken over de kinderen, juridisch en financieel werd alles geregeld en ook over huisvesting kwamen er afspraken. Gelukkig maar want zij konden hierdoor verder in hun leven …. Of toch niet?

Er is een groot verschil tussen zaken goed geregeld te hebben, en de mentale afwikkeling (emotionele scheiding) van de relatie. Vaak komen de gevolgen van het ontbreken van een emotionele scheiding, pas later naar boven. Logisch ook wel als je bedenkt dat scheiden een rouwproces is. Een proces dat mensen voert via diverse stadia. Stadia die veel te maken hebben met:

– wie was de initiatiefnemer van de scheiding;
– de omstandigheden (bijvoorbeeld: is er een ander in het spel);
– de sociale en financiële gevolgen;
– individuele karakters;
– (levens-)ervaringen uit het verleden.

Zelf werk ik tijdens coachingsessies ‘ouderschap na scheiding’ bijna altijd met de Kübler-Ross rouwverwerkingscurve. Elisabeth Kübler-Ross (1926-2004) was een Zwitsers-Amerikaans psychiater. Ze studeerde als arts af in Zwitserland en werd vooral in Amerika beroemd om haar pionierswerk rond stervensbegeleiding en de verschillende fasen van rouwverwerking.

Rouwverwerking is niet alleen een proces dat mensen doorlopen na het overlijden van dierbaren. Ook toekomstig of voormalig partners doorlopen de beschreven processen in de curve.

Situatie: je partner laat als donderslag bij heldere hemel (en zeer ongenuanceerd) weten, dat hij/zij de stekker uit de relatie trekt. Deze initiatiefnemer is waarschijnlijk al een tijdje bezig om afstand in de relatie te nemen en is wellicht zelfs al bezig met de toekomst; hij/zij bevindt zich duidelijk al meer richting de fasen ‘nieuwe plannen en mogelijkheden’ en ‘persoonlijke ontwikkeling’. De ontvanger van het slechte nieuws is verdoofd en duikelt van ontkenning, woede en verdriet naar diep in de put zitten. Van hem/haar wordt in dit stadium verwacht dat hij/zij de juiste keuzes maakt:

  • mediator of advocaat;
  • omgangsregeling of co-ouderschap;
  • wel of geen partneralimentatie;
  • verdeling goederen en vermogensbestanddelen;
  • huisvesting
  • etc ..

De factor tijd zou metgezel moeten worden van alle betrokkenen bij een scheiding. Met factor tijd bedoel ik, dat iedereen de kans gegeven wordt om in het scheidingsproces in een vergelijkbare fase (lijn op de curve) te komen. Wellicht ten overvloede bedoel ik niet dat er getraineerd kan gaan worden en/of er oeverloze discussies en/of situaties ontstaan.

Hieronder staat de curve afgebeeld:

Je kunt je voorstellen dat als je je in de verschillende fases bevindt, het meer dan een uitdaging is om (duurzame) afspraken met elkaar te maken. Zeker als het afspraken betreft die de bloedband en de emotie raken. Juist dan is het belangrijk om vóór de juridische en financiële scheiding, eerst de emotionele scheiding in gang te zetten en goed af te wikkelen.

Basis voor de emotionele scheiding is wat mij betreft, óók het accepteren van het eigen aandeel in het niet hebben kunnen doen slagen van huwelijk of relatie. Uiteraard gaat dit niet altijd voor alle situaties op. Mensen hebben gedurende een lange periode hun relatie opgebouwd en vormgegeven. Het kan dan bijna ook niet anders dan dat haastwerk een slecht raadgever is voor de toekomst..

De emotionele scheiding voert tijdens gesprekken langs:
1. communicatief niveau (van geweldvol naar verbindende communicatie);
2. gevoelsniveau (behoeften, gevoelens en acceptatie in balans);
3. volwaardig ouderschap (het gunnen van ouderschap aan de kinderen máár ook aan elkaar);
4. to agree to disagree (soms kun je het gewoon niet eens zijn met elkaar en dat is dan oké);
5. invullen ouderschap (het maken van respectvolle afspraken);
6. klaar voor juridische en financiële afwikkeling (duurzame afspraken die ook een dynamisch karakter mogen hebben).

Op deze Dag van de Scheiding geef ik jullie graag dit inzicht mee. Wellicht dat het te overwegen valt in jullie scheidingsproces, of dat jullie anderen hiermee kunnen helpen.

Met een warme groet,
Marianne

Klik hier voor een kennismaking met Marianne